ऑनलाईन शॉपींग आणि साशंक ग्राहक (भाग एक) | आगळं! वेगळं !!!

ऑनलाईन शॉपींग आणि साशंक ग्राहक (भाग एक)


ई-कॉमर्स संदर्भात प्रसिध्द झालेल्या एका आकडेवारीनुसार भारतात चौदा कोटी इंटरनेट वापरकर्ते आहेत, 2014 मध्ये ऑनलाईन खरेदीदारांची संख्या चार कोटीवरुन साडेसहा कोटीवर गेली आहे. ई-बे इंडिया प्रत्येक मिनीटाला सहा वस्तूंची विक्री करते, तर फ्लिपकार्ट वीस वस्तूंची विक्री करते.

ई-कॉमर्सचा प्रसार भारतीय बाजारपेठेत किती झपाट्याने होत आहे, याची कल्पना वरील उदाहरणादाखल दिलेल्या आकडेवारीवरुन यावी. ऑनलाईन शॉपींगच्या माध्यमातून ग्राहकांना मनपसंत खरेदी करता येईल अश्या भरपूर ब्रँडसच्या व्हरायटीने खच्चून भरलेली अनेक वेबस्टोअर्स सुरू झालेली आहेत. मोबाईलच्या माध्यमातून इंटरनेटचे जाळे सर्वदूर अगदी ग्रामीण भागातसुध्दा पसरल्यामुळे, देशातील कुठल्याही गांवातून कोणत्याही ग्राहकांस मनपसंत वस्तू घरबसल्या विकत घेण्याची सोय यामुळे झालेली आहे.

त्यामुळे देशातील एखाद्या ग्रामीण भागातील ग्राहकाला हव्या असलेल्या ब्रँडचे आणि नेमके जे पाहिजे तेच मॉडेल स्थानिक बाजारपेठेत जरी मिळाले नाही, तरी ते या ऑनलाईन शॉपींगच्या माध्यमातून खरेदी करणे आता सहज शक्य झाले आहे.

मात्र ई-कॉमर्सची ही गगनचुंबी इमारत, ऑनलाईन विक्री करणारी वेबस्टोअर्स आणि ऑनलाईन खरेदी करणारे ग्राहक यांच्याती परस्परांवर असलेल्या विश्वासाच्या भक्कम पायावर आधारलेली आहे, ही गोष्ट विसरून चालणार नाही. अशातच अलिकडेच फ्लिपकार्ट, स्नॅपडील यासारख्या नावाजलेल्या कंपन्यांकडून मोबाईल खरेदी केला आणि वीटेचा तुकडा मिळाला, लाकडाचा तुकडा मिळाला, चौऱ्याऐंशी हजाराचे मॅकबुक मागविले आणि सहाशे रुपयांचा हीटर फॅन मिळाला या प्रकारच्या, ग्राहकांची फसवणूक झाल्याच्या येत असलेल्या बातम्या, या वेबस्टोअर्सच्या विश्वासार्हतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करणाऱ्या आहेत. त्यामुळे विश्वासाचा हा भक्कम पाया ठिसूळ तर होत नाही ना? अशी शंका ग्राहकांच्या मनात डोकावायला लागली आहे. एकीकडे ऑनलाईन शॉपींगची लोकप्रियता भारतीयांमध्ये वाढत असतानाच, दुसरीकडे येऊ लागलेल्या अश्या बातम्यांमुळे, ऑनलाईन ग्राहकांचा साशंक मनःस्थितीत आणि सावधपणे खरेदी करण्याकडे कल दिसतो.

फसवणूक झालेली व माध्यमातून समोर आलेली ही काही अगदीच मोजकी उदाहरणे आहेत. पण फसवणूक झालेला प्रत्येक ग्राहक माध्यमासमोर येईलच असे नाही, त्यामुळे याप्रकारे फसवणूक झालेली अशी अनेक उदाहरणे असण्याची शक्यता नाकारता येणार नाही.

खरेदी केलेल्या वस्तूऐवजी लाकूड, वीटांचे तुकडे मिळणे अशा फसवणूकीसोबतच, वस्तू मिळाली पण तिचा दर्जा खराब होता, जी मिळाली ती दुय्यम दर्जाची मिळाली किंवा अस्सल दर्जाची मिळाली नाही, ती लगेचच बिघडली, नादुरूस्त अवस्थेत मिळाली किंवा मागविली एक मिळाली दुसरीच अश्या प्रकारच्याही अनेक तक्रारी वेगवेगळ्या वेबस्टोअर्सवर पिडीत ग्राहकांनी आपल्या प्रतिक्रियेतून मांडलेल्या दिसून येतात.

याचसोबत सेवेच्या दर्जाबाबत सुध्दा तक्रारी दिसून येतात. उदा. आधी ऑनलाईन पेमेंट करुनही वस्तू उशिरा पाठविली जाणे, नादुरूस्त वस्तू बदलून देण्याबाबत टाळाटाळ करणे, तक्रारींना उत्तरे लवकर न देणे, तक्रारीबाबत फोनवर बोलण्यास टाळाटाळ करणे इ. सुमार दर्जाच्या वाईट सेवेचा आलेला अनुभवसुध्दा ग्राहकांनी प्रतिक्रियेमधू तळमळीने मांडलेला दिसतो.

पण याठिकाणी तक्रार करुन, नकारात्मक प्रतिक्रिया देऊनही काही उपयोग होत नाही असे लक्षात आल्यावर काही ग्राहक इतर कंझ्युमर फोरमवर याबाबत आवाज उठविण्याचा प्रयत्न करताना दिसतात, तर रिव्ह्यूसाठी चालविण्यात येणाऱ्या माऊथशट डॉट कॉम यासारख्या संकेतस्थळांवरही काही ग्राहक आपला अनुभव लिहून इतरांना सावध करण्याचा प्रयत्न करताना दिसून येतात.


उर्वरीत लेख दुसऱ्या भागात...

0 Comments:

Post a Comment